broer Paul Schulpen, de schoonvader van Graad de Maos aan het Kröpke, Mathieu de Sjölp van Heerlen, en zijn broer Sef, die bekend zou worden als kastelein de Witte. Allen van stam B. Voor vele iets ouderen onder ons zijn dit al "herkenbare" namen en personen. Het verleden begint langzaam maar zeker aan te sluiten aan het heden.

Periode 1850 - 1900 : 100 tof 150 jaar geleden

Jaar 1851 De Parijzenaar Jean-Bernard Leon Foucault bewees door middel van de slingerproef, dat de aarde om zijn as draait. Al enkele eeuwen was dit uit waarneming bekend, maar wetenschappelijk bewijs was tot nu toe nog niet geleverd.

01-01-1851 De gemeente Susteren telde 1964 inwoners.

04-10-1853 De eerste spoorlijn op Limburgs grondgebied, de lijn Maastricht - Aken werd geopend. In 1856 volgde Maastricht - Hasselt en in 1861 Maastricht - Luik. Alles gefinancierd door Belgische, Duitse en Maastrichtse industriebaronnen, omdat de overheid in Den Haag geen heil zag in de ontsluiting van Limburg. Tenslotte kwam als laatste de aansluiting met de rest van Nederland tot stand, door de lijn Maastricht - Venlo aan te leggen en deze te verbinden met Eindhoven.

31-01-1855 Door de Nederlandse meteoroloog Buys Ballot werd het eerste wetenschappelijk weerinstituut ter wereld opgericht, het K.N.M.I. in de Bilt. Vóór die tijd was men voor weersverwachtingen aangewezen op de al dan niet uit ervaring ontstane weerspreuken, eigen waarnemingen of, in het slechtste geval, op sterrenwichelaars.

Jaar 1856 De Augustijner monnik Johann Gregor Mendel kreeg in de gaten, dat er in de

natuur om ons heen zoiets bestond, wat men tegenwoordig genetisch bepaalde overerving noemt. Daartoe nam hij proeven met erwten met opvallende verschillende kenmerken, zoals gele en groene, gladde en gerimpelde, verschillende bloemkleur e.d. Hij ontdekte dat de vererving van deze onderling verschillende eigenschappen volgens een vast patroon verliep. De systematiek van deze vererving legde hij vast in de z.g. erfelijkheidsleer van Mendel. Deze kennis leidde al gauw tot een grote vooruitgang in de landbouw- en veeteeltproductie. Thans, 150 jaar later, beginnen de ongekende mogelijkheden voor de geneeskunde (erfelijkheidsonderzoek) vorm te krijgen.

29-04-1859 Op deze datum trouwde Maria Josephina Schulpen (08-028) met Leonard Pesgens. Leonard Pesgens was koster van de nog jonge parochie Dieteren. Na hem zou zijn zoon Christiaan en zijn kleinzoon Frans eveneens dit ambt in Dieteren uitoefenen. Zijn achterkleinzoon Thei Pesgens zette de traditie voort door koster te worden van de St. Paulusparochie te Sittard.

24-11-1859 Charles Robert Darwin publiceerde zijn denkbeelden over de oorsprong en evolutie van het leven. Twaalf jaar later, in 1871 volgde zijn boek "The decent of Man" (de afstamming van de mens). Een radicale breuk met de tot dan toe onwankelbare scheppingstheorie.

31-10-1860 Door het crimineel gerechtshof van Maastricht werd een zekere Johan Nathan uit Broeksittard ter dood veroordeeld wegens moord op zijn schoonmoeder. Op 31 oktober om 10 uur s' morgens werd hij op de markt van Maastricht opgehangen. Dit was voor het laatst dat in Nederland een burger-executie werd uitgevoerd.

Jaar 1863 Peter Christianus Schulpen, zoon van Joannes Schulpen - Mulleners, was schoenmaker en landbouwer in Dieteren. Evenals zijn jongere broer Hendrik (zie jaar 1825) vond ook hij het wereldje rondom Dieteren wat te eng. Op latere leeftijd waagde hij nog een kans om zijn geluk in Amerika te gaan beproeven. Zie stam A onder 07-017 zoon 08-011.

Jaar 1867 Alfred Nobel, een Zweeds industrieel vindt het dynamiet uit. Hij was een echte spring-


61